در طول حیات بشر روی کره زمین، آیا می‌توان انکار کرد که رنج کشیدن جزئی جداناپذیر از زندگی هر انسانی‌ست؟ کوچک یا بزرگ، هست و بی‌تردید سراغ هر کسی می‌آید. درست مانند مرگ. مرگ هیچ انسانی را جا نمی‌اندازد؛ یا شاید هم، هیچ انسانی مرگ را.
اردوگاه کار اجباری. از مکان‌هایی‌ست که می‌توان در آن رنج کشید؛ بسیار رنج کشید. همچنین می‌توان در آن شاهد مرگ انسان‌های زیادی بود. انسان‌هایی که یا از فشار کار، یا از بیماری تیفوس می‌میرند. انسان‌هایی که به اتاق گاز فرستاده می‌شوند؛ و نیز انسان‌هایی که ناامید می‌گردند چون دیگر توقعی از زندگی ندارند و از آن پس نیز زندگی با آن‌ها کاری نخواهد داشت.
ویکتور فرانکل، نویسنده‌ی این کتاب، یک یهودی اتریشی بود. دهه‌ی چهل میلادی، هنگام جنگ جهانی دوم، به اردوگاه‌های کار اجباری آلمان نازی فرستاده شد. او رنج‌های بسیاری را در این تجربه تحمل کرد، و یکی از پرسش‌های اصلی‌ش در آنجا این بود:

آیا این همه رنج و مرگی که هر روز شاهد وقوع آن هستیم، معنایی هم دارد؟ اگر چنین نیست، پس زنده ماندن و سالم بیرون رفتن از اردوگاه هم معنایی نخواهد داشت؛ زیرا اگر معنای زندگی به این رویداد بستگی داشته باشد، خواه سالم بیرون رویم، خواه هرگز نرویم، ارزش زیستن نخواهد داشت.

کتاب انسان در جستجوی معنا، دو بخش دارد. بخش اول به خاطرات و وقایعی که ویکتور فرانکل، خود در اردوگاه کار اجباری تجربه کرده می‌پردازد؛ و حالات روانی افراد در نقش‌های مختلف را، در آنجا می‌کاود. بخش دوم هم توضیحاتی بیشتر درباره‌ی معنادرمانی‌ست. معنادرمانی به ما می‌گوید:

زندگی در اصل، نه لذت‌طلبی صرف، به باور فروید و نه قدرت‌طلبی صرف به اعتقاد آلفرد آدلر، بلکه جستجو برای معنا، یا معناطلبی است.